© 2006 Het Parool

November 4, 2006

SECTION: Economie; Pg. 40

LENGTH: 901 words

HEADLINE: Banken laten Suriname links liggen ; abn amro had zes vestigingen, maar trok zich terug

BYLINE: PAROOL

BODY:
Marokkanen en Surinamers in Nederland sturen meer dan tweehonderd miljoen euro per jaar naar hun thuisland. Veel van deze transacties verlopen buiten de banken om. Dat is slecht voor de economie van Marokko en Suriname. De banken tonen echter weinig interesse in deze markt.

michiel couzy

Chand Baidjnath Misier, president-commissaris van de Surinaamse bank Surichange, begrijpt niet waarom Nederlandse banken zo weinig interesse tonen in zijn land. Geen enkele bank is er aanwezig.

"Vroeger was Suriname geen interessant land, nu wel," zegt hij. "Vijftig procent van de toeristen komt uit Nederland." En dan is er nog het vooruitzicht van al die pensionado's die hun vrije tijd onder de Surinaamse zon willen doorbrengen. Die willen een bankrekening.

De topman gooit een hengeltje uit. "Als een Nederlandse bank toch interesse heeft, staan wij daarvoor open."

Maar voorlopig laten Nederlandse banken Suriname links liggen. Dit heeft gevolgen voor de geldstromen vanuit Nederland. Surinaamse migranten in Nederland sturen jaarlijks honderd tot 115 miljoen naar hun familie in Suriname. Slechts achttien procent hiervan gaat via de bank. Bijna dertig procent wordt in contanten mee over de grens genomen.

Voor Marokko geldt hetzelfde. Ook daar zijn Nederlandse banken nauwelijks actief. Marokkanen sturen jaarlijks 93 tot 123 miljoen euro naar hun moederland en slechts 29 procent hiervan gaat via de bank. Zestien procent gaat in contanten, zes procent verloopt via de moskeeen in Nederland. De imam zamelt het geld in en neemt dit mee naar Marokko.

Suriname is voor de Nederlandse banken niet lucratief. ABN Amro had vijf vestigingen in het land, maar trok zich zes jaar geleden terug. "Wij wilden onze middelen inzetten op de meest winstgevende markten," zegt een woordvoerder. Suriname hoorde daar niet bij.

"Suriname is te klein," zegt Brigitte Unger, hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht, die onderzoek deed naar de Surinaamse geldstromen. Er zijn ook geen Surinaamse en nauwelijks Marokkaanse banken in Nederland. "Surinaamse banken zijn te klein om naar Nederland te gaan."

Doordat de banken geen filialen in Marokko en Suriname hebben, is het duur om geld over te maken naar die landen en zijn de kosten vaak pas achteraf duidelijk. Het blijkt uit onderzoek van NFX, een samenwerkingsverband van Nederlandse banken en de overheid. Bovendien worden klachten over de afwikkeling slecht verwerkt. Onderzoekers van NFX namen zelf de proef op de som. Hun geld is al drie weken zoek.

ABN Amro rekent voor transacties naar alle landen buiten de Europese Unie hetzelfde tarief. Geld overmaken kost, afhankelijk van het bedrag, tussen de vijf en honderd euro. Snelheid hoeft geen probleem te zijn, zegt een woordvoerder. Via internet is het bedrag de volgende dag overgemaakt.

Voor Marokkanen en Surinamers zijn de hoge kosten reden genoeg om het informele circuit op te zoeken. De miljoenen die vanuit Nederland naar Marokko en Suriname gaan, zijn goed voor het land. De zendingen van de emigranten leveren meer op dan de ontwikkelingshulp aan die landen.

Dat zo veel van dit geld buiten het bancaire circuit om naar Suriname en Marokko gaat, is weer slecht voor de economie van die landen. Het geld is welkom, maar biedt op deze manier geen wezenlijke bijdrage. "Het informele geld kan niet worden gebruikt voor investeringen via bankleningen," aldus Unger. "Mensen die dit geld ontvangen, geven het direct weer uit. Dat is goed voor de consumptie, maar niet voor de ontwikkelingen op de lange termijn. Daarvoor moeten mensen sparen. En dat gebeurt bij banken." Met andere woorden: geld dat banken niet hebben, kunnen ze ook niet uitlenen voor de koop van huizen of investeringen in kleine bedrijven.

Onderzoek dat deze week is gepresenteerd door de Wereldbank en NFX ondersteunt de redenering van Unger. Toegang tot banken en verzekeraars leidt tot groei van inkomens, vermindering van armoede en bestrijding van honger. Een betere financiele sector leidt tot een economische groei van 25 tot vijftig procent, aldus het onderzoek. Arme mensen kunnen plannen voor de toekomst maken, doordat investeringen mogelijk zijn.

Bovendien zijn de geldtransacties via het informele circuit moeilijk te controleren. Ondergronds bankieren is bij uitstek geschikt voor het witwassen van crimineel geld, de financiering van terroristen en het transport van geld dat is verdiend met handel in drugs.

Geen wonder dat minister Gerrit Zalm van Financien de Nederlandse banken oproept meer te doen voor migranten die geld willen sturen.

Baidjnath Misier van Surichange wil de impasse graag doorbreken. Als Nederlandse banken niet naar Suriname komen, dan komt hij wel naar Nederland. Surichange heeft al vier vestigingen in Nederland, waaronder een in Amsterdam-Oost en een in Zuidoost. Dit zijn wisselkantoren.

Surichange heeft toestemming gevraagd aan De Nederlandsche Bank (DNB) om in Nederland bankrekeningen te kunnen openen voor mensen die geld willen overmaken naar Suriname. "Maar die aanvraag ligt er al een jaar," zegt de president-commissaris. "Ik denk dat DNB ons een 'nee' wilde verkopen, maar dit besluit na deze onderzoeken aan het heroverwegen is."

Als Surichange toestemming krijgt, gaat de bank snel uitbreiden in Nederland. "Dan hebben wij er zo tien kantoren bij."

'mensen moeten sparen. en dat gebeurt bij banken'

LANGUAGE: DUTCH